Τύποι μελανιών, διαφορές και ομοιότητες
Το μελάνι των στυλό διαρκείας (ballpens) είναι παχύρρευστο και λασπώδες μείγμα χρωστικών ουσιών, διαλυτών και λιπαρών οξέων. Πλεονεκτεί στο ότι γράφει σχεδόν σε όλες τις επιφάνειες, συμπεριλαμβανομένων των γυαλιστερών, στη μεγάλη διάρκεια ζωής τού ανταλλακτικού που το περιέχει (συνήθως μετριέται σε χιλιόμετρα) και στο ότι αποδίδει καλύτερα σε χαμηλού κόστους χαρτιά, όπου π.χ. το μελάνι ενός roller, θα διαχεόταν πέρα από το αποτύπωμα της μύτης του.
Στον αντίποδα έχουμε κάπως σφιχτή αλλά σχετικά ομαλή γραφή, μεγαλύτερους χρόνους στεγνώματος, μικρότερη χρωματική ένταση, περιορισμένη απόδοση τού χρωματικού φάσματος, σε σχέση με τα υπόλοιπα είδη και μεγαλύτερη δυσκολία στην απομάκρυνση τυχόν ανεπιθύμητων λεκέδων ή διαρροής του στο εσωτερικό μέρος τού στυλογράφου.
Μπορεί να εγχυθεί σε περιέκτες (ανταλλακτικά) υπό πίεση (pressurized), κάτι που τού δίνει ορισμένες μοναδικές δυνατότητες, όπως να γράφει ανάποδα, σε υγρές και λιπαρές επιφάνειες, κάτω από το νερό, σε τεράστιο εύρος θερμοκρασίας, αλλά και σε περιβάλλοντα μηδενικής βαρύτητας.
Πέρα από την αίσθηση τής κάπως “βαριάς” γραφής (σαν να τραβάς ο ίδιος το μελάνι έξω τρίβοντας το πάνω στο χαρτί), δίνει επίσης την εντύπωση ότι το μελάνι “κάθεται” πάνω στην επιφάνεια τού χαρτιού και δεν απορροφιέται ή τουλάχιστον, το κάνει αργότερα και λιγότερο από άλλα είδη. Σε αυτό οφείλεται η εμφανής διαφορά στα χιλιοστά τού αποτυπώματος που αφήνει ένα στυλό διαρκείας π.χ. 0,7 mm και ένα αντίστοιχο roller ή gel -στα οποία φαίνεται παχύτερο.
Από την εμφάνιση των πρώτων υδατοδιαλυτών μελανιών το 1963, άρχισαν να παράγονται στυλό rolller που είχαν συνολικά καλύτερη συμπεριφορά από αυτά που χρησιμοποιούσαν μελάνια με βάση το λάδι. Η σφαιρική μεταλλική μπίλια που μεταφέρει το μελάνι των ballpen στο χαρτί είναι παρούσα και εδώ, όπως και στα gel ή τα hybrid (υβριδικά). Αυτό επιφέρει μια σύγχυση στο ευρύ καταναλωτικό κοινό που δεν έχει κατανοήσει πλήρως ότι η διαφορά γραφής δεν οφείλεται τόσο στη μπίλια όσο στο μελάνι που περιέχει το εκάστοτε ανταλλακτικό.
Το μικροσκοπικό αυτό σφαιρίδιο κατασκευαζόταν αρχικά από διάφορα μέταλλα όπως ατσάλι, βολφράμιο κ.α. Σταδιακά και με βάση πάντα την ανάγκη για καλύτερη γραφή, κατασκευάστηκαν κεραμικές μπίλιες (ceramic ball) σκληρές σαν διαμάντι και χωρίς να οξειδώνονται, προσφέροντας ιδιαίτερα ομαλή και μαλακή γραφή. Τα ανταλλακτικά στυλό roller, όπως και όλα τα άλλα, είναι ευαίσθητα στις κάθετες πτώσεις ή απότομα, δυνατά χτυπήματα στο χαρτί, καθώς η μπίλια τους μπορεί να χάσει την ακριβή της θέση και μετά να μην μπορεί να αποδώσει σύμφωνα με τις προδιαγραφές τους.
Η υδατοδιαλυτή βαφή προσφέρει δυνατότητα παραγωγής μεγάλης ποικιλίας αποχρώσεων αν και τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα των roller είναι η λιγότερη δύναμη που ασκείται με το χέρι για να γράψουν, η απαλή αίσθηση και η αυξημένη ταχύτητα γραφής που επιτρέπουν. Λιγότερες μουτζούρες σε κοινό χαρτί και εντονότερα χρώματα σε σχέση με τα ballpens. Στον αντίποδα έχουμε μικρότερη διάρκεια ζωής των ανταλλακτικών, την ανάγκη να παραμένουν κλειστά στο σώμα του περιέκτη τους (όχι εκτεθειμένα στον αέρα χωρίς κάποιο καπάκι,) και τη σαφή προτίμησή τους σε ματ ή τραχιά (όχι επιστρωμένα) χαρτιά. Η ευκολότερη απορρόφηση τού μελανιού από το κοινό χαρτί (σε σχέση με τα ballpens) έχει κάποιες φορές ως αποτέλεσμα την εξάπλωση στις ίνες του πέρα από το αρχικό ίχνος (feathering) κάτι το οποίο φανερώνει άλλωστε και την άμεση σχέση της ποιότητας του μέσου με οποιοδήποτε όργανο γραφής.
Αναφορικά με τον χρόνο στεγνώματος τού μελανιού μέσα στον περιέκτη του, τα ανταλλακτικά που είναι γνωστά ως capless rollerballs προσφέρουν τη δυνατότητα να παραμένουν χωρίς προστασία από τον αέρα περισσότερο, αλλά με περιορισμό τον ένα χρόνο περίπου.
Σαν υποκατηγορία των roller (με παρεμφερή προτερήματα και μειονεκτήματα) βρίσκονται τα επίσης πολύ διαδεδομένα gel. Σε σύγκριση με τα άλλα μελάνια, το gel είναι μείγμα αδιάλυτων χρωστικών ουσιών σε μεγαλύτερη αναλογία (συγκριτικά με το μέσο που τις περιέχει) και γέλης που αποτελείται από νερό και βιοπολυμερή, καθιστώντας τα πιο πυκνόρευστα (ιξώδη). Οι χρωστικές είναι αδιαφανείς και τα στυλό gel είναι διαθέσιμα πλέον σε πολλά, διαφορετικά έως και διασκεδαστικά είδη χρωμάτων. Συγκρίνοντας roller και gel το δεύτερο εμφανίζει παρόμοια συμπεριφορά, απαλή αίσθηση, συνεχόμενη ροή, μεγαλύτερη ζωντάνια στο χρώμα που αποδίδει και παρόμοια διάρκεια ζωής. Επίσης, είναι προτιμότερο να παραμένει κλειστό, λόγω μεγάλης περιεκτικότητας της γέλης σε νερό, χωρίς ωστόσο να δείχνει να επηρεάζεται τόσο άμεσα όσο τα roller.
Το χάσμα μεταξύ ball pen και roller ή gel μικραίνει κάπως με τα hybrid μελάνια που φέρουν αρκετά στυλό τής σύγχρονης εποχής. Καθώς δεν υπάρχει τυποποίηση που να καθορίζει τη σύσταση ενός μελανιού hybrid -απόκειται στους κατασκευαστές- αποδεχόμαστε ότι πρόκειται για ανάμειξη μελανιού με βάση το λάδι και υδατοδιαλυτού. Στην πράξη, πρόκειται για στυλό διαρκείας που δίνει την αίσθηση ότι γράφει γρηγορότερα (από τα τυπικά διαρκείας,) αβίαστα και μπορεί να αποδώσει έντονα χρώματα, με μόνο περιορισμό την απαλότερη αίσθηση τριβής των roller και gel. Η απορρόφηση τού μελανιού από το χαρτί δείχνει τα σημάδια αντίστασης τού τυπικού ballpen οπότε χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να αποφευχθούν λερώματα και κατά συνέπεια ενδεχομένως να μην ταιριάζει απόλυτα με επιστρωμένα χαρτιά υψηλού κόστους._pen-store
